RPO domaga się ustawy o trybie rozpatrywania petycji

Rzecznik Praw Obywatelskich kieruje wystąpienie do marszałka Senatu w sprawie braku ustawy o trybie rozpatrywania petycji, wniosków i skarg.

RZECZPOSPOLITA POLSKA
Rzecznik Praw Obywatelskich
Irena LIPOWICZ
RPO - 584559 - I/08/KMŁ
00-090 Warszawa Tel. centr. 0-22 551 77 00
Al. Solidarności 77 Fax 0-22 827 64 53

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
ul. Wiejska 6
00-902 Warszawa

Szanowny Panie Marszałku,

W dniu 2 kwietnia 2012 r. minęło piętnaście lat od uchwalenia przez Zgromadzenie Narodowe obecnie obowiązującej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Pomimo tego istnieją delegacje konstytucyjne, które w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich nie zostały do chwili obecnej wykonane w wystarczającym stopniu. Zgodnie z art. 63 Konstytucji RP „każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa."

Wyodrębnienie trzech instrumentów udziału w życiu publicznym bez określenia ich wzajemnej relacji wskazuje na konieczność operacjonalizacji wszystkich z nich. Tryb składania skarg i wniosków został szczegółowo uregulowany w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 200 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm). Jednak o ile art. 221 wspomnianej ustawy stanowi, że „zagwarantowane każdemu w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawo składania petycji, skarg i wniosków (...) realizowane jest na zasadach określonych przepisami niniejszego działu."' to w dalszej części działy VIII brak szczegółowych postanowień odnoszących się do petycji. Dostrzegając deficyt w omawianym zakresie, który w ocenie RPO może wpłynąć na jakość dialogu między obywatelem a organami władz publicznych, a tym samym na sferę praw i wolności politycznych i społecznych jednostki Rzecznik już uprzednio sygnalizował problem braku właściwej regulacji ustawowej w omawianym zakresie - w wystąpieniu do Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 marca 2008 r., wystąpieniu do Przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP z dnia 16 sierpnia 2010 r. oraz do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP z 9 lutego 2011 r. W ostatnim czasie do szczególnych priorytetów Rzecznika Praw Obywatelskich zalicza się wspieranie partycypacji partnerów społecznych w procesie decyzyjnym, szczególnie przy udziale nowych technologii. Potencjał tworzenia nowych form komunikacji między obywatelem, a organami władzy publicznej jest w tym kontekście niezwykle cenny.

W związku z powyższym działając na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2001 r. Nr 14 poz. 147 ze zm.), zwracam się do Pana Marszałka z uprzejmą prośbą rozważenia powrotu do przygotowanego w poprzedniej kadencji Senatu projektu ustawy o petycjach i ponownej analizy wprowadzenia do polskiego systemu prawnego proponowanych w nim rozwiązań. Warto aby podjęta przez Senat VII kadencji dyskusja na temat regulacji ustawowej prawa do petycji była kontynuowana. Proszę również o poinformowanie mnie o podjętych w sprawie działaniach.

Łączę wyrazy szacunku
Irena Lipowicz